Thusawi || Pu Jeje Lalpekhlua, MLA, 29th South Tuipui A/C


CHAPCHAR KUT SPEECH 2025 

    Chibai bukna : Pu Chairman leh Kut thlengtu Pu Zothanmawia Khiangte, Additional DC Hnahthial te, Office hrang hrang a Head of Office te, kan khawtlang hruaitu kan VC te, Chapchar Kut Organising Committee te leh NGO hrang hrang a kan hruaitute bakah vawinni a rawn kal khawm zawng zawngte in zavaiin Chapchar Kut chibai ka buk che u a ni. 
    
    Kan pi leh pute hunlai atang tawh a Mizote tana kut pawimawh tak Chapchar Kut ropui taka kan hmang thei hi a lawmawm ka ti hle mai a. A hlawhtlin theihna tur atana Organising Committee te hmalak na hrang ah lawmthu ka sawi hmasa duh a. Tin, vawiinni a chanvo hrang hrang nei tur ten in chanvo theuh te ngaipawimawh a in rawn tihlawhtling thei tur hi a lawmawm ka ti hle a ni. .
    
    Kan hriat theuh ang in February ni 19 atang khan Mizoram Budget Session kan nei tan a, Tun thla ni 20 thleng awh tura ruahman niin, nimin pawh khan nileng in hun kan hmang a. Hun kan hman zawh velah Chapchar Kut hmang turin Hnahthial panin kan rawn tlan phei lehnghal a, naktuk ah hian Lunglei ah meeting pawimawh tak nei turin ka kal lehnghal dawn bawk a ni. 

    Tun Budget Session kan neih mek ah khan Hnahthial District leh bial chhung mipuite tan theihtawp chhuah in kan mamawh ni a ka hriat te ka lo au chhuahpui ve thin a. Starred Question ah ringawt pawh khan kan bial chhung a department hrang hrang leh khaw hrang hrang a kan mamawh te zawhna 70 vel kan submit a. He kan Hnahthial District tan hian theihtawp ka chhuah mek zel a, hemi kawng ah hian Hnahthial district chhung a department hrang hrang a kan officer te hian min thlawp tha em em a, hetiang ang thiau officer kan nei hi Hnahthial mipuite tan chuan thil lawmawm tak a ni. 

    Tin, district leh khawtlang tana kan hmalakna ah NGO hrang hrang a ka thawhpuite fak in phu ka ti hle mai a. Kawng engkim ah min support thiam thin hle a, mahni zawn ah theuh thahnem kan ngai tlang a, ka tih theih chin ah theuh theihtawp kan chhuah bakah thawhhona tha tak kan nei zel thei hi a ropui ka ti hle mai a. Hemi kawngah hian theihtawp chhuah a thawkho chhunzawm zel turin ka sawm duh bawk che u a ni. 

    ZPM sorkarin kuthnathawktute a ngaihpawimawh zia kan hre tlang theuh a, sorkarna kan chelh hma a kan intiamna ang ngei in sorkarin hmalakna a sawhthing rate mumal taka lei a ni thei te hi a ropui ka ti hle a. February ni 27 khan ZPM Thalai ten Sairang a sawhthing dahkhawm na hmun kan zuk tlawh a. Mizoram Sorkar chuan chuan Sawhthing chingtute hnen atangin Sawhthing Quintal 14,000 vel kg ah 50 in an lei tawh a. Kan bial chhung atang pawhin sawhthing thahnem tak hralh chhuah a ni tawh a, la hralh chhuak ve hman chiah lo te pawh kha lo chiai lo ula, sorkar ruahman na siam felfai tak hnuaiah sawhthing hi lei chhunzawm zel a ni dawn a. Loneitu ten an thawh hah phu tawk hlawkna an hmu hi a lawmawm ka ti hle mai a, Kalphung thar sorkar kan hmu chhunzawm zel a ni. 

    Tin, Sorkar Project hmachhawp lian tak pakhat Mizoram chhung a kan buh tharte alo pun zel theih nan leh man man zawk a, a chingtu ten hlawkna an hmuh theihna tur atana sorkar hmalakna Om Om Rice Mill, Pangbalkawn a mi chu a hmunah February ni 17 khan kan tlawh a. He hmun ah hian Kolasib leh Mamit district chhung a buh (buhhum) tharte chu a bul tan nan kg ah 30 zel a lei a ni a. He Project hi Mizoram tan mellung pawimawh tak pakhat a ni a, Kolasib leh Mamit district mai nilo Mizoram pum ah he project hi anla kalpui thuai beisei a ni a, tun tum ah khan Quintal 1399.61 lai farmer te buhhum sawrkarin a lei a ni a. Om Om Modern rice Mill ah hian darker khat a 5-Ton buhhum her thei tura ruahman niin, an her daih khawp buh an hmulo zawk a. Kan district chhung a mipuite pawh buh chin uar lehzual turin kan insawm nghal bawk a ni. 

    Kan Chief Minister Budget Speech ah khan Mizoram sorkar hmasawnna hrang hrang kan hmu a. Kan hriat theuh ang in ZPM in sorkarna a chan tir khan State sorkarin sum leh pai enkawlna kawnga lei rem rap tura a inbuatsaihna atan Year of Consolidation ah a puang a ni a. Mipuite tana tha ber tur ngaihtuah chungin, he insiamrem kum denchhen hian kan sum neih ang angte ren tak leh awmze nei taka pe chhuah a ni a. Public Accounts hnuaia kan sum pek chhuah hmabak, K.Deposit te, Deposit-III te, GP Fund leh Pension fund te chu a tahtawl zel a pek chhuan niin, Kum 2024-25 chhung hian K.Deposit leh Deposit-III hnuaia sum tling khawm Cheng Vbe 837.87 zet te, GPF pek chhuah mai theih loh Cheng Vbe 785.90 leh Pension Benefit tangkhang Cheng Vbe 1042.42 zet pek chhuah a ni te kha a lawmawm in a ropui takzet a ni. 

    Tin, Power sector lama kan hmasawnna pawh hi thil chhinchhiah tlak tak a ni a. Power leina kawnga rei tak a bâthlaa kal thin kha, a changtu Minsiter Pu F.Rodingliana leh kan CM ten kan leibat tihniam turin tan an la nasa em em a. Power leina atana kan leibat kan tlak fel bakah, a hun taka power leina bill kan pek nghal zel tak avangin, kum hmasa lama surcharge kan pek thin chu Cheng Nuai 300 zetin a lo tlahniam thei ta a, hei mai bakah hian, a hun taka kan pek avanga a man min tihhniamsakna (rebate) pawh Cheng Nuai 165.69 zet a tling a ni. Hei vang hian power hman bang hralhna lamah harsatna kan neih tak loh avangin, kum kal ta 2023-24 aiin 2024-25 February thla thlenga Power hralhna atanga revenue kan hmuh pawh Cheng Nuai 783.53 laiin a tam zawk bawk a ni. Hei hian Power sector lama kan hmasawnna mai ni lo, sorkawr sum enkawlna kawnga hmasawnna leh mawhphurhna kan hlen chhuah dan a tarlang bawk a ni. 

    Kan Chief Minister leh Health Minister Pi Lalrinpuii te hmalakna in kuminah Mizoram Health Care Scheme hnuaia healthcare bill ba tling khawm zinga 80% pek tlak a ni thei te hi a ropui hle a. Hei bakah hian, tun Sorkar kum tawpah hian healthcare bill ba zawng zawng pek tlak vek theih beisei a ni a. Tin, Mizoram Sawrkar chuan Mizoram Universal Healthcare Scheme hnuaiah inenkawlna changtlung zawk cashless system keng tel a buatsaih a, heihi April ni 1, 2025 atanga hman tum a ni bawk a ni. 

    Vawiiah hian Mizoram sorkar hmalakna hrang hrang sawi vek sen a ni lova, khawvel changkang chho zelah tute pawh mai hian social media kan khawih nasa em em tawh a, heng social media platform hrang hrang atang hian sorkar hmalakna te lo zir chiang thin turin vawiinni a lo kal khawm zawng zawngte ka chah duh che u a. Sorkar hmalakna te hre chiang lova sawisel mai lovin a awm dan leh nihphung dik tak zir chiang thin tur leh kan theihna zawn theuh a sorkar hmalakna a chak zual theih nan a lo thlawp tlat tuirin ka sawm duh che u a ni. 

    A tawp berah chuan rinawmna chungchang sawi ka duh a. Kan hnathawhna ah ani emaw, kan thil tihna hrang hrang a rinawm na chhawm nung zel turin ka chah duh che u a. Sorkarin sawhthing a lei chungchang ah pawh khan mi rinawm leh rinawm lo te an hriat hle mai a. Kan bial chhung ah hi chuan kan rinawm tlang niin a lang a, fair tak leh dik takin kan sawhthing te kan hralh chhuak thei a, a lawmawm hle a ni. 


Post a Comment

Previous Post Next Post